Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015

Πώς να μειώσουμε το... αυτομαστίγωμα




Οι σκέψεις του τύπου "δεν έπρεπε να το κάνω αυτό", "δεν έπρεπε να το πω αυτό", "δεν έπρεπε να σκέφτομαι έτσι", κ.τ.λ., δηλώνουν ότι δεν μπορούμε να αποδεχτούμε τον εαυτό μας όπως είναι - ως "εαυτό" εννοούμε το σύνολο των μοτίβων σκέψεων και συναισθημάτων που αναπτύχθηκαν ασυνείδητα κατά το παρελθόν και δρουν μέσα μας.

Το "αυτομαστίγωμα", με τη μορφή αυτών των σκέψεων, δεν ωφελεί σε τίποτα. Η αίσθηση της προσωπικής ανεπάρκειας ("δεν είμαι αρκετά καλός έτσι όπως είμαι"), όσο και οι σκέψεις γι' αυτό που "θα έπρεπε να είμαι", αποτελούν μόνο τις δύο όψεις του Εγώ. Αλλά τίποτα δεν διορθώνεται όταν εστιάζουμε την προσοχή μας στα συμπτώματα και όχι στις αιτίες τους.

Η απαλλαγή από τις αιτίες που δημιουργούν αυτά τα συμπτώματα έρχεται με την εξασθένιση της αίσθησης της ανεπάρκειας και όχι με την υποτιθέμενη διόρθωση των χαρακτηριστικών που ο νους κρίνει ως ελαττώματα ή μειονεκτήματα. Κανένα χαρακτηριστικό από μόνο του δεν αποτελεί ελάττωμα, μειονέκτημα ή πρόβλημα. Οι προσδοκίες, οι προσκολλήσεις και οι φόβοι μας είναι που δημιουργούν το πλαίσιο μέσα στο οποίο ένα χαρακτηριστικό κρίνεται από τον νου ως ανεπιθύμητο και προβληματικό.

Κάθε φορά που "πιάνουμε" τον νου μας να δημιουργεί σκέψεις αυτοαπόρριψης και αυτοκατηγορίας ("δεν θα έπρεπε να είμαι έτσι"), το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να τις παρατηρήσουμε, να τις αποδεχτούμε και να τις αναγνωρίσουμε ως απλά φαινόμενα του νου. Μ' αυτόν τον τρόπο δεν θα τροφοδοτήσουμε περαιτέρω την ιδεατή εικόνα που θα σπεύσει τάχα να διορθώσει την κατάστασή μας.
Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι όταν θέλουμε να σταματήσουμε μια συμπεριφορά, δεν μπορούμε να απαλλαγούμε ξαφνικά από αυτή επειδή ο νους δημιουργεί τη σκέψη "δεν πρέπει να το ξανακάνω" ή "βαρέθηκα να υποφέρω". Αυτές είναι απλά σκέψεις του νου που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Όπως έχουμε αναφέρει και σε άλλα άρθρα, οι σκέψεις αυτές έχουν την ίδια αξιοπιστία με τη σκέψη "αυτή τη στιγμή βρίσκομαι στο φεγγάρι". Είναι το ίδιο εξωπραγματικές και το μόνο που τις κάνει να φαίνονται περισσότερο ρεαλιστικές, είναι ότι δεν έχουμε μάθει να τις διακρίνουμε από την πραγματικότητα, που είναι η επίγνωση και η αποδοχή του παρόντος. Αλλά το ότι απαιτείται χρόνος και αποδοχή της κατάστασής μας, χωρίς να επιθυμούμε η κατάστασή μας να ήταν διαφορετική, είναι κάτι που εναντιώνεται στη γενικότερη αντίληψη που λέει ότι όταν έχω ένα πρόβλημα πρέπει να κάνω κάτι για να το διορθώσω.

Ένα ρητό λέει "ο καλύτερος τρόπος για να διορθώσεις τον εαυτό σου είναι να σταματήσεις να προσπαθείς να διορθώνεις τον εαυτό σου". Αυτό που χρειάζεται είναι η άνευ όρων αυτοαποδοχή, χωρίς περαιτέρω αντίσταση στην κατάστασή μας (στο παρόν) και χωρίς σκέψεις του τύπου "θα ήθελα να ήμουν αλλιώς". Η αποδοχή της κατάστασής μας οδηγεί αυτομάτως σε εξασθένιση του προβλήματος, γιατί απ' τη μια σταματάμε να το τροφοδοτούμε (αφού έχουμε καταλάβει ότι είναι εμπόδιο στη ζωή μας) και απ' την άλλη δεν το επιβαρύνουμε με σκέψεις αυτοκατηγορίας, που μπορεί να οδηγήσουν σε αισθήματα κατωτερότητας ή ενοχές.

Οποιαδήποτε απόπειρα να διορθώσουμε τον εαυτό μας με σκέψεις του τύπου "θα έπρεπε να ήμουν αλλιώς", προέρχεται από τον φόβο της ανεπάρκειας μεταμφιεσμένο σε θεραπευτή. Η επαγρύπνηση, δηλαδή η συνειδητή στάση μας απέναντι στον νου, είναι η καρδιά της αυτοαποδοχής και της θεραπείας μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου